Nieuwkomers klagen over de verschillende soorten vuilnisbakken en slechte verlichting, maar de oude bewoners zijn bang dat de Bergen door de nieuwe ontwikkelingen uiteindelijk haar eigenheid zal verliezen.
En wat is die eigenheid dan precies? Rommelig, weinig structuur, niet flitsend. Geen eenheidsworst. En dat is meteen de grootste charme van die mooie Eindhovense straatjes. Geen schreeuwende, neonverlichte winkelpuien van grote winkelketens die je in iedere vreemde stad het gevoel geven 'thuis' te zijn.
En wat is die eigenheid dan precies? Rommelig, weinig structuur, niet flitsend. Geen eenheidsworst. En dat is meteen de grootste charme van die mooie Eindhovense straatjes. Geen schreeuwende, neonverlichte winkelpuien van grote winkelketens die je in iedere vreemde stad het gevoel geven 'thuis' te zijn.
De wijk De Bergen wordt ook wel het 'Quartier Latin' van Eindhoven genoemd. Gerefereerd wordt aan de studentenwijk in het 4e en 5e arrondissement in Parijs. Een kloppend hart in de stad waar bohemiens, intellectuelen, artiesten, schrijvers en studenten elkaar ontmoeten. Simone de Beauvoir, Sartre en Camus deden er inspiratie op voor hun boeken.
De bewoners van de Bergen zijn volgens de Dienst Stedelijke Ontwikkeling en Beheer ook hoogopgeleide jongvolwassenen. Dat schrijft de gemeente in de 'Ontwikkelingsvisie voor de Bergen' van januari 2008. Er wonen zo'n 2000, vooral autochtone, alleen of met z'n tweeën wonende, mensen in de 1100 veelal vooroorlogse eengezinskoopwoningen en meergezinswoningen van na 1980. Een huis kost er gemiddeld 216.500 euro. Er wonen ook studenten, die al dan niet illegaal huren.
De buurt telt zo'n 400 bedrijven: Volgens de ontwikkelingsvisie is 'Het aanbod er specialer en meer lokaal gekleurd dan binnen de binnenring. Dit maakt De Bergen tot een aangenaam dwaalmilieu en aanloopgebied met verrassende elementen.' De gemeente streeft in haar plan naar een scheiding tussen woongebieden en bedrijvige gebieden. Dit betekent dat bijvoorbeeld de Kleine Berg helemaal met publieksgerichte functies 'gevuld' zou kunnen worden en dat bijvoorbeeld de Prins Hendrikstraat een woonstraat is en blijft. Een onderzoek wees uit dat een mix van functies voor een straat als de Kleine Berg aantrekkelijk is voor het gebied: de helft van de panden detailhandel, een derde van de panden horeca, rest van de panden overige publieksgerichte functies. Uit onderzoek bleek ook dat de hoeveelheid panden met een horecabestemming 32% van het totaal is en het maximum dus bijna bereikt is.
Veryupping
De kunstenaars Frank Malcorps, Hans van Asch en Yolande van den Boom willen met hun tijdelijke 'inloopgalerie' 'Ter leering ende vermaeck' aan de kop van de Kleine Berg een statement maken. Een statement tegen de veryupping waaraan het alternatieve straatje ten prooi is gevallen. Zij zijn bang dat de Bergen de PC Hooftstraat van Eindhoven wordt.
De kunstenaars Frank Malcorps, Hans van Asch en Yolande van den Boom willen met hun tijdelijke 'inloopgalerie' 'Ter leering ende vermaeck' aan de kop van de Kleine Berg een statement maken. Een statement tegen de veryupping waaraan het alternatieve straatje ten prooi is gevallen. Zij zijn bang dat de Bergen de PC Hooftstraat van Eindhoven wordt.
De bewoners van De Bergen reageerden eind vorig jaar ook niet al te enthousiast op de ontwikkelingsvisie van de gemeente. Zij zetten zich in om hoogbouw te voorkomen, het karakter van de wijk te behouden en maken zich zorgen over de invulling van de open plekken in de wijk. Die (o.a. het Fens- Lucifer en Treffina-terrein) willen ze graag behouden als groen en speelgelegenheid voor de kinderen. Maar de gemeente is voorstander van nieuwbouw en Holland Art Gallery wil een hotel en een art galery bouwen op het Luciferterrein tussen de Grote Berg, Kleine Berg en de Bergstraat.
Historie
De Bergen horen bij het oorspronkelijke stadscentrum ondanks dat het buiten de stadsgracht lag. De wijk heet zo omdat het op enkele zandheuvels is gebouwd. Niet dat je daar nog veel van merkt maar als je heel goed oplet zie je hier en daar nog enkele kleine hoogteverschillen. Het is een van de oudste wijken van Eindhoven omdat het gebied tijdens de oorlog grotendeels gespaard bleef. Vanaf 1870 kwam er, als gevolg van de industrialisatie, groei en verandering in het gebied. Kleine, lage panden verdwenen en kapitale herenhuizen namen hun plaats in. Van de echte oude bebouwing is weinig bewaard gebleven. De meeste panden zijn in de 20e eeuw gebouwd waarvan er nu vijf op de Rijks- en zo'n dertig op de gemeentelijke monumentenlijst staan.
De Bergen horen bij het oorspronkelijke stadscentrum ondanks dat het buiten de stadsgracht lag. De wijk heet zo omdat het op enkele zandheuvels is gebouwd. Niet dat je daar nog veel van merkt maar als je heel goed oplet zie je hier en daar nog enkele kleine hoogteverschillen. Het is een van de oudste wijken van Eindhoven omdat het gebied tijdens de oorlog grotendeels gespaard bleef. Vanaf 1870 kwam er, als gevolg van de industrialisatie, groei en verandering in het gebied. Kleine, lage panden verdwenen en kapitale herenhuizen namen hun plaats in. Van de echte oude bebouwing is weinig bewaard gebleven. De meeste panden zijn in de 20e eeuw gebouwd waarvan er nu vijf op de Rijks- en zo'n dertig op de gemeentelijke monumentenlijst staan.
Veemarkt
Kun je je voorstellen dat er in de jaren 30 op het brede deel van de Grote Berg, vanaf de Keizersgracht tot de Deken van Somerenstraat op gezette tijden een veemarkt was? De veehandelaren haalden hun natje en droogje toen in wat nu café de Baron heet. Op diezelfde Grote Berg zat vroeger een marechausseekazerne.
De Bergstraat heette toen nog Kattenstraat. Meest markante pand daar is het oude koetshuis uit 1887. Het hoorde bij Villa Fens die afgebroken werd voor een weg die er nooit kwam. De Bergstraat was destijds alleen een woonbuurt, tegenwoordig is het een mooie mix van appartementen en bijzondere winkeltjes.
Kun je je voorstellen dat er in de jaren 30 op het brede deel van de Grote Berg, vanaf de Keizersgracht tot de Deken van Somerenstraat op gezette tijden een veemarkt was? De veehandelaren haalden hun natje en droogje toen in wat nu café de Baron heet. Op diezelfde Grote Berg zat vroeger een marechausseekazerne.
De Bergstraat heette toen nog Kattenstraat. Meest markante pand daar is het oude koetshuis uit 1887. Het hoorde bij Villa Fens die afgebroken werd voor een weg die er nooit kwam. De Bergstraat was destijds alleen een woonbuurt, tegenwoordig is het een mooie mix van appartementen en bijzondere winkeltjes.
Op de kleine Berg liep een tramlijn naar Reusel. Deze weg werd op oude kaarten aangeduid als zuidelijke hoofdweg naar de stad.
Op nummer 47 waar sinds 1997 kapper Faces zit, werd vanaf 1940 gereedschap verkocht door ijzerhandel Van der Schoot. Het mooie van deze verandering is dat de buitenkant van het pand in ieder geval intact is gebleven. Dat is op de splitsing (hoek) Grote Berg/Kleine Berg zeker niet het geval. Alle oude panden verdwenen daar en er kwam nieuwbouw voor in de plaats.
Op nummer 47 waar sinds 1997 kapper Faces zit, werd vanaf 1940 gereedschap verkocht door ijzerhandel Van der Schoot. Het mooie van deze verandering is dat de buitenkant van het pand in ieder geval intact is gebleven. Dat is op de splitsing (hoek) Grote Berg/Kleine Berg zeker niet het geval. Alle oude panden verdwenen daar en er kwam nieuwbouw voor in de plaats.
Commercie
Naast het pand van Van der Schoot is al jaren een lege plek. Daar zat vroeger de familie Peterse met slagerij de Kleine Berg. Daarnaast op 49 waar nu Harold's Cartoon Gallery zit werd gehandeld in Perzische tapijten en buurman SMAAK verkoopt zijn snuisterijen in het pand waar voorheen een Islamslagerij zat. In de regel bestonden de bedrijven van vroeger langer dan de ondernemingen van nu. Niet in de laatste plaats omdat de onvermijdelijke commercie zijn intrede deed en de huren met de snelheid van het licht stijgen.
Naast het pand van Van der Schoot is al jaren een lege plek. Daar zat vroeger de familie Peterse met slagerij de Kleine Berg. Daarnaast op 49 waar nu Harold's Cartoon Gallery zit werd gehandeld in Perzische tapijten en buurman SMAAK verkoopt zijn snuisterijen in het pand waar voorheen een Islamslagerij zat. In de regel bestonden de bedrijven van vroeger langer dan de ondernemingen van nu. Niet in de laatste plaats omdat de onvermijdelijke commercie zijn intrede deed en de huren met de snelheid van het licht stijgen.
Het wonen, dat wil zeggen huren, wordt ook aardig onbetaalbaar. Een tweekamerappartement kost kaal al snel 950 euro per maand maar er staan er ook te huur (150 m?) voor 2000 euro. Voor bedrijfspanden is dat nog een graadje erger. Rare Records en platenzaak Bullit verdwenen, net als de sexshop. De eigenaar van new-agewinkel de Heremiet koos (ook) voor het Zwitserlevengevoel en verkocht zijn pand voor de hoofdprijs. De nieuwe eigenaar moet rond de 60.000 euro per jaar neertellen om zich er te kunnen vestigen. Voor een klein pandje als dat van Rare Records is de huur al snel rond de 24.000 euro per jaar. Huurprijzen die door kleine ondernemers niet makkelijk opgehoest kunnen worden. De in januari geopende bistro KB23, in het oude pand van schoenmaker Dupla, is dan ook geen gelegenheid waar veel studenten terecht zullen komen op zoek naar een betaalbaar menuutje. Meer een waar 'tout Eindhoven' op de terugweg van zijn favoriete modezaak een vorkje prikt, net als bij Restaurant Claire of het Italiaanse restaurant Mangiare, een eindje verderop.
