door Huub Segeren
Eindhoven moet mooier, sfeervoller en interessanter worden. Daar is meer voor nodig dan het afschaffen van de welstandscommissie. De rol van de architect zou groter moeten zijn.
Eindhoven wil als eerste stad in Nederland de welstandscommissie afschaffen. Misschien terecht want na al die jaren welstand is Eindhoven geen beauty geworden. Maar wordt het beter als iedereen kan doen wat hij wil?
In Nederland bestaat, afgezien van monumentale steden als Amsterdam een enorme vrijheid op gebied van architectuur. Hier mag ontzettend veel. De ons omringende landen kennen geen welstandstommissie, maar zijn uiteindelijk strenger. In veel zuidelijke landen moet je in de stijl van het land bouwen: wit stucwerk en ouderwetse pannen. In grote delen van de Ardennen rnag je zelfs alleen met dure natuursteen bouwen. Zelfs allerlei details zijn daar voorgeschreven. En ook in Duitsland opereren strenge commissies die op de samenhang letten.
Eindhoven wil als eerste stad in Nederland de welstandscommissie afschaffen. Misschien terecht want na al die jaren welstand is Eindhoven geen beauty geworden. Maar wordt het beter als iedereen kan doen wat hij wil?
In Nederland bestaat, afgezien van monumentale steden als Amsterdam een enorme vrijheid op gebied van architectuur. Hier mag ontzettend veel. De ons omringende landen kennen geen welstandstommissie, maar zijn uiteindelijk strenger. In veel zuidelijke landen moet je in de stijl van het land bouwen: wit stucwerk en ouderwetse pannen. In grote delen van de Ardennen rnag je zelfs alleen met dure natuursteen bouwen. Zelfs allerlei details zijn daar voorgeschreven. En ook in Duitsland opereren strenge commissies die op de samenhang letten.
Alle ons omringende landen zijn dus conservatiever dan Nederland. Het resultaat is meer samenhang, maar ook meer saaiheid. In de Derde Wereld mag alles, met als resultaat een volmaakte lelijkheid. Vormgeving is daar geen issue. Niet veel architecten dromen van een welstandscommissie. Het is geen gezellig samenzijn met collega's. Sommigen krijgen er nachtmerries van. Welstand houdt minimaal de discussie gaande, maar garandeert geen goed eindresultaat. Architecten zijn in Nederland verantwoordelijk voor hun ontwerp, niet voor het eindresultaat. In de ons omringende landen is de invloed van de architect en hun verantwoording vele malen groter. In Nederland is de opdracht van de architect vooral bij kleinere proiecten, vaak beperkt tot de bouwaanvraag. In de uitwerking wordt menig ontwerp behoorlijk verkracht. Dat geldt ook steeds vaker voor grotere projecten. Projectontwikkelaars en anderen drukken te pas en te onpas bezuinigingen door om hun winsten te verbeteren. De rol van de architect degradeert te vaak tot een 'esthetisch adviseur' met beperkte invloed. Gelukkig zijn er ook veel goede opdrachtgevers die schoonheid als intentie hebben, die rneedenken en overleggen. Goede architectuur in Nederland is daarmee bovenal afhankelijk geworden van opdrachtgevers met goede smaak.
Wat nu met Eindhoven? Iedereen zal het erover eens zijn dat onze stad op de langere termijn veel mooier, sfeervoller en interessanter zou moeten worden. Dat is gemakkelijk gezegd, maar extreem moeilijk realiseerbaar. Of welstand daarin een rol kan vervullen, weet ik niet. Misschien wordt het tijd voor verandering. Wel is duidelijk dat alleen een orgaan afschaffen niet tot verbetering leidt. Daarvoor is meer inspiratie nodig.
lr. Huub Segeren is werkzaam bij H3 architecten in Eindhoven.
Wat nu met Eindhoven? Iedereen zal het erover eens zijn dat onze stad op de langere termijn veel mooier, sfeervoller en interessanter zou moeten worden. Dat is gemakkelijk gezegd, maar extreem moeilijk realiseerbaar. Of welstand daarin een rol kan vervullen, weet ik niet. Misschien wordt het tijd voor verandering. Wel is duidelijk dat alleen een orgaan afschaffen niet tot verbetering leidt. Daarvoor is meer inspiratie nodig.
lr. Huub Segeren is werkzaam bij H3 architecten in Eindhoven.
24-06-2011
Geen opmerkingen:
Een reactie posten